Çift Terapisi

Psikoterapi, bireylere olduğu kadar çiftlere de fayda sağlar. Her ilişki, kendi içinde bir denge içindedir. Bir dinamiği vardır. Tıpkı bireyler gibi ilişkiler de doğar, gelişir ve bazen sorunlar aşılamaz hale geldiğinde varlığı sona erer.  Çift terapisi,  bu konuda eğitim almış uzman kişilerce yapıldığı zaman, sona ermeye mahkum gibi görünen ilişkilerin çözümsüz görünen sorunlarına ışık tutulabilmekte ve ilişki tekrar dengesine kavuşabilmektedir.

İlişki içinde meydana gelen her kavga, her tartışma terapiye gitmeyi gerektirmez.  Çatışmalar her ilişkinin doğasında vardır. İki farklı insanın her konuda aynı fikirde olmaları ve birbirlerini desteklemeleri mümkün değldir. Çatışmalar kaçınılmaz olarak ortaya çıktığında önemli olan çiftin birbirlerinin düşüncelerine saygı duyarak  tartışabilmeleridir. Bazı çiftler bunu başarabilirken bazıları ise çatışmaları birer güç savaşına, kazanma-kaybetme durumlarına çevirebilmektedir.  Özellikle uzun süreli ilişkilerde eğer çatışmalar sürekli kavgacı tutumlarla çözülmeye çalışılıyorsa, bir süre sonra ilişkiyi yokuş aşağı sürükleyen bazı kısır döngüler oluşabilmektedir. Anlaşmazlık söz konusu olduğunda ilişkideki kişilerden biri her seferinde bağırarak konuşur ve diğeri de bu bağırış karşısında her seferinde arkasını dönüp giderse bu çiftin çatışma anlarına dair “bağırma-kaçma” kısır döngüsü oluşmuştur. Bu kısır döngü, bu çiftin birbirlerini can kulağıyla dinlemesinin ve anlaşmazlıklarını konuşarak ikisini de memnun edecek ortak bir noktaya varabilmelerinin önünde engeldir.

Çift terapisinde, ilişkideki iki kişinin de bu ve benzeri düşünce, tutum ve davranışları ele alınarak var olan kısır döngülerin ortaklaşa kırılması için çalışmalar yapılır. Çift terapisine dair inanların aklında olan yanlış inanışlardan biri, terapistin iki kşiyi de dinledikten sonra içlerinden birini haklı diğerini haksız bulacağı ve haksız bulduğu kişiyi yargılayıp değiştirmeye çalışacağıdır. Aksine, tıpkı bireysel terapide olduğu gibi, çift terapisinde de terapist her zaman ön yargısız, tarafsız ve adil olmak durumundadır. Karşısındaki çiftin ilişkisini her iki kişiden de eşit sürelerde dinleyerek aralarındaki problem(ler)in nedenlerini ve oluş şekillerini anlamaya çalışır. Çatışma analizleri yapılırken, her iki kişinin de işlevsel olan ve olmayan davranışları beraberce mercek altına yatırılır. Alternatif düşünce ve davranışlar üzerinde beraberce çalışılır. Terapist hakem rolüne bürünerek haklı ve haksız arayışına girmez. Bazen danışmanlık almaya gelen çiftler, kendi hatalarının üzerinde durulmasından rahatsız olup sadece diğerinde beğenmedikleri yönlerin terapist tarafından değiştirilmesini talep ederler. Böyle durumlarda da terapist bu sürecin bireysel terapi değil çiftin ortak ilişkisini ele alma süreci olduğunu, bunu yaparken iki kişinin de ele alınması gerektiğini uygunşekilde anlatır.

Çatışmalar dışında çift terapisine gelinen pek çok farklı konu daha vardır: Aldatma, kıskançlık, şiddet, boşanma, geniş aile problemleri, cinsel problemler vs. Tüm bu konular çalışılırken, çiftin geliş amacı, terapiden ne bekledikleri detaylıca konuşularak başlanır. Bazen birinin beklentisi diğerinin beklentisinden farklı olabildiğinden, bu konuşmayı ilk görüşme sırasında yapmak önemlidir. Böylece herkesin ne amaçla orada bulunduğu ve terapide izlenecek yol ortaklaşa kararlaştırılabilir. Beklentiler konuşulmadan başlanan terapilerin ileriki seanslarında yanlış anlaşılmalar olabileceği gibi, isteklerinin anlaşılmadığını hisseden çiftin terapiyi yarıda bırakması da söz konusu olabilir.

Her kavga, her çatışma terapiye gelmeyi gerektirmez demiştik. Hangi aşamada terapinin gerekli olduğu da kafa karıştıran konulardan biri. Bazen, boşanma aşamasında bana gelen çiftlerle yaptığım görüşmelerde, eğer daha erken bir dönemde başvursalardı o günkü pek çok kısır döngünün önüne geçilerek çiftin iletişiminin kuvvetlenebileceğini, duygusal paylaşımlarının artabileceğini ve işlerin bu kadar karmaşık hale gelmeyeceğini görüyorum. İlişkilerinizde sürekli yineleyen ve yıpratan belirli kalıplar varsa, olumsuz duygularınız olumluların önüne çok sık geçiyorsa, tartışmalarınız sık sık kavgaya dönüşüyor ve sonrasında bunu telafi etmek adına giderek daha az çaba sarf ettiğinizi fark ediyorsanız bir uzmandan destek almanız ilişkinizi daha sağlıklı hale getirmek adına faydalı olacaktır.